Wiele budynków użyteczności publicznej, pod względem dostępności, nadal stanowi duże wyzwanie dla osób niepełnosprawnych. Urzędy, szkoły czy muzea pełne są architektonicznych barier. Jednym z ważnych pomieszczeń jest też toaleta, z której korzystamy wszyscy, także niepełnosprawni. Jak powinno wyglądać wyposażenie toalet dla niepełnosprawnych

Jak zaprojektować toaletę dla niepełnosprawnych?

Banałem jest stwierdzenie, że toaleta jest miejscem niezbędnym w naszym codziennym funkcjonowaniu. Musi być dostępna także dla osób niepełnosprawnych, a zdarza się, że i te miejsca pełne są barier architektonicznych. Prawo budowlane (nowelizowana ustawa z 7 lipca 1994 roku) mówi o obowiązku tworzenia warunków do korzystania z obiektów użyteczności publicznej osobom niepełnosprawnym. Niestety, przepisy nie zawsze są przestrzegane. Istnieje wiele miejsc, w których wyposażenie toalet dla niepełnosprawnych jest odpowiednie, ale są niefunkcjonalne, gdyż nie spełniają odpowiednich wymogów przestrzennych lub brakuje podjazdu dla wózków. Zgodnie z przepisami, toaleta dla niepełnosprawnych powinna mieć wymiar minimum 1,5 x 1,5 m. Jest to powierzchnia, która zapewnia niezbędne minimum tzw. przestrzeni manewrowej dla wózka. Projektując tego typu łazienkę, pamiętajmy, by usunąć z niej wszystkie elementy, które wchodzą w jej pole i ograniczają możliwość poruszania się wózka, czyli rur, kaloryferów, wentylatorów. Drzwi musza mieć 0,9 m szerokości, gdyż w mniejszych nie zmieści się wózek inwalidzki, a szersze będą zbyt ciężkie, by osoba niepełnosprawna mogła je sama otworzyć. Zwróćmy uwagę na to, by nie było progów. Wysokie progi mogą stanowić utrudnienie także dla osób poruszających się o kulach.

Wyposażenie toalet dla niepełnosprawnych

Do niezbędnych akcesoriów w tego typu toaletach należą uchwyty dla niepełnosprawnych, lustro uchylne, dozowniki na mydło, suszarki do rąk lub pojemniki na ręczniki papierowe, a także kosze na śmieci, pojemniki na papier toaletowy. Jeśli w łazience jest prysznic lub wanna, powinny być także krzesełka prysznicowe lub siedziska nawannowe dla osób niepełnosprawnych. Wszystkie nowe toalety dla niepełnosprawnych muszą być wyposażone w odpowiednią instalację przyzywową. Niezbędnym wyposażeniem toalet dla niepełnosprawnych są uchwyty w formie wielofunkcyjnych poręczy przyściennych, często karbowane, co zapobiega ślizganiu się dłoni i zwiększa pewność chwytu. Odległość WC dla niepełnosprawnych od tylnej ściany powinna być nie mniejsza niż 70 cm, co zapewnia swobodne umieszczenie wózka wzdłuż miski. Deska powinna być przytwierdzona i mocno osadzona na misce. Zalecana wysokość miski to około 45-50 cm, przycisk do spłukiwania powinien być zainstalowany z boku. Umywalka zaś powinna być zamocowana powyżej kolan osoby siedzącej na wózku. Przestrzeń manewrowa przed umywalką wynosi 90 x 120 cm, gdzie dłuższy bok leży na osi umywalki, przy czym pod umywalką może się znajdować nie więcej niż 45 cm tej przestrzeni. Jeśli w łazience jest prysznic lub wanna, musimy pamiętać o tym, by płytki nie były śliskie. Zamiast brodzika, w wyposażeniu toalet dla niepełnosprawnych montuje się pod płytkami specjalną matę chroniącą przed wilgocią. Kabinę prysznicową można zastąpić zasłoną prysznicową, która nie ogranicza dostępu osobom niepełnosprawnym. Strefę prysznica najlepiej wyposażyć w baterie podtynkową. Prysznic musi być wyposażony w wygodne siedzisko, zamontowane w sposób umożliwiający przesiadanie się z wózka oraz uchwyt lub drabinkę zamocowaną na specjalnej prowadnicy.

Dbałość o jakość wyposażenia toalet dla niepełnosprawnych jest bardzo ważna, gdyż jakiekolwiek niedocięcia mogą skutkować tym, iż łazienka nie spełni swojej roli. Przygotowując projekt takiego pomieszczenia zwracajmy uwagę na szczegóły.